ریزش مو (آلوپسی) برای تمام موجوداتی که مو دارند نوعی پدیده طبیعی به شمار می‌آید و معمولا در طی چرخه رشد مو اتفاق می‌افتد. بر اساس برآورد انجام شده اکثر افراد (با فرض داشتن سری پر از مو) طی ۲۴ ساعت حدود صد تار مو از دست می‌دهند. ریزش مو اگر در مکان ,زمان و فرد اشتباهی رخ دهد باعث بروز مشکلاتی برای زیبایی فرد می‌شود. ریزش صحیح مو با شکستن مو از قسمت ساقه (نزدیک به پوست سر) متفاوت است. اغلب این نوع آسیب‌ها به علت استفاده از مواد شیمیایی خارجی مثل رنگ مو، و ... یا دستکاری‌های دیگر فرد رخ می‌دهد.

ریزش مو درمان های مختلفی دارد از جمله درمان های پزشکی و در موارد شدیدتر انواع کاشت مو.

علت ریزش مو چیست؟

علل مختلفی ممکن است باعث ریزش مو شوند، اما برخی از علل اصلی عبارتند از

• ژنتیک –الگوی ریزش موی مردانه یا زنانه اغلب مربوط به ژنتیک است، یعنی اگر والدین شما بیماری یا شرایط خاصی داشته باشند، احتمال اینکه شما نیز دچار این وضعیت شوید خیلی زیاد است. همچنین ممکن است وراثت روی الگوی ریزش مو ,سنی که ریزش مو شروع می‌شود و میزان ریزش مو هم تاثیر گذار باشد.
• هورمون‌ها – وقتی هورمون‌ها در بدن شما در حالت پایدار نیستند، تغییراتی در فولیکول‌های موی شما ایجاد می‌شود که منجر به ریزش مو خواهد شد. به عنوان مثال، بارداری، زایمان، یائسگی یا پرکاری تیروئید همه می‌توانند موجب ریزش مو شوند.

• عفونت پوست سر- اگر عفونت‌های پوستی مانند عفونت قارچی (کرم حلقه‌ای) روی پوست سر ایجاد شود، موهای بیشتری روی شانه خود مشاهده خواهید کرد.

• اختلال کندن مو- نوعی وضعیت پزشکی است که افراد قادر به کنترل خود نیستند و موهای خود را می‌کنند که در نهایت منجر به از دست دادن مو می‌شود.
• بعضی داروها – داروهایی که برای شرایطی مانند افسردگی، مشکلات قلبی، سرطان و جلوگیری از بارداری استفاده می‌شوند باعث ریزش مو خواهند شد.
• درمان‌های پزشکی- درمانهایی مانند پرتو درمانی و شیمی درمانی نیز منجر به ریزش مو می‌شوند.
• آسیب دیدگی(تروما )- وقتی که فرد از لحاظ فیزیکی یا روانی آسیب می‌بیند ، اغلب شوکی به بدن وارد می‌شود و منجر به ریزش مو می‌شود. حتی افزایش یا کاهش ناگهانی وزن، تب بالا و یا مرگ اعضای خانواده هم می‌تواند باعث ریزش مو شود.
• شیوه زندگی -وقتی افراد موهای خود را خیلی محکم از پشت می‌بندند و یا بیش از حد از محصولات حالت دهنده مو استفاده می‌کنند، دچار ریزش مو می‌شوند. حتی استفاده بیش ازحد از گرما روی موها (سشوار) به فولیکول‌های مو لطمه می‌زند و باعث ریزش مو می‌شود.

علائم و نشانه‌های ریزش مو

• اکثر افراد وقتی متوجه ریزش موی خود می‌شوند که به آینه نگاه می‌کنند و یا فرد دیگری به آنها می‌گوید .
• ممکن است شما هنگام صبح موهای زیادی روی بالش یا برس و شانه خود ببینید.
• • گاهی اوقات ممکن است خانمی از کم شدن سایز دم اسبی موهایش یا شل شدن کش سر خود متوجه ریزش مو شود

چه موقع درمان پزشکی برای ریزش مو نیاز است؟

• اگر ریزش مو داشته باشید، ممکن است بخواهید که دکتر شما را مورد ارزیابی قرار دهید و ببیند آیا علل پزشکی برای ریزش موی شما وجود دارد و آیا درمانی برای این ریزش مو هست یا خیر.
• اگر هر روز تعداد زیادی از موهای شما می‌ریزد و ریزش مو باعث ناراحتی شما شده است به پزشک خود مراجعه کنید.
• اغلب ریزش مو بدون علائم دیگر بیماری رخ می‌دهد.
• اگر علائم زیر همزمان با ریزش مو رخ دهد، ممکن است یک وضعیت پزشکی جدی باشد و باید بلافاصله پزشک را ببینید.

ارزیابی و تشخیص ریزش مو

پزشک، متخصص پوست و مو و گاهی اوقات متخصص غدد ، با معاینه فیزیکی ساقه مو و پوست زیر آن و پراکندگی ریزش مو را تشخیص می‌دهد.

• نمودارها با تصاویری از ریزش مو مقدار و نوع ریزش مو را طبقه بندی می‌کنند که شامل نمودارهای همیلتون و لودویگ است.

o       اگر تشخیصقطعی نباشد، ممکن است نیاز به آزمایشاتبیشتری باشد، به ویژه اگر علائمی غیر از ریزش مو داشته باشید

o       آزمایشکشش مو برای چند ساقه مو از طریق میکروسکوپ انجام می‌شود تا با بررسی ضخامت، طول، ساختار و مرحله رشد مو تعیین کنیم آیا تعداد ریزش موها غیر طبیعی است یا خیر.

• ضخامت و طول‌های مختلف تار مو در شایع ترین نوع ریزش مو، آلوپسی آندروژنیک اتفاق می‌افتد.
• اگر مشکلات پوستی منجر به ریزش مو شده باشند معمولا با نمونه گیری پوست و مو از ناحیه آسیب دیده تشخیص داده می‌شوند. پزشک با بررسی و مشاهده آن زیر میکروسکوپ ، ممکن است علت خاصی برای آن پیدا کند.
• اگر ریزش مو شدید باشد یا سایر نشانه‌های بیماری وجود داشته باشد، ممکن است پزشک از بیمار بخواهد تا یک سری  آزمایش‌های خاص مثل رادیو گرافی و آزمایش خون انجام دهد.

از چه درمان‌های پزشکی برای ریزش مو استفاده می‌شود؟

فیناستراید (پروپشیا)

روزانه یک قرص مصرف می‌شود، این قرص فعالیت‌های آنزیم‌های متابولیزه کننده تستوسترون را متوقف می‌کند چون وقتی تستوسترون متابولیزه می‌شود ماده‌ای تولید می‌شود که مانع از رشد مو می‌شود. هر گونه رشد مجدد مو دائمی نیست. فیناستراید برای درمان ریزش موی خانم‌ها استفاده نمی‌شود.

ماینوکسیدیل(روگین,لونیتن)

دارو  رامی‌توانید مستقیما روی پوست سر بمالید. این دارو موجب افزایش و همچنین دوام بیشتر مو می‌شود.

o       اکثر اوقات هم برای زنان هم برای مردان استفاده می‌شود

o       این دارو هم برای قسمت بالای سر و هم پشت سر موثر است اما تاثیر آن روی قسمت جلوی سر کمتر است

o       قطع مصرف دارو موجب ریزش موهایی می‌شود که در طول دوره مصرف رشد کرده‌اند

آلوپسی آره تا

تزریق موضعی استروئیدها به طور مستقیم در نواحی پوستی که مشکل ریزش مو دارد، باعث افزایش رشد مو خواهد شد.

مزوتراپی

این روش درمان باعث توقف ریزش مو و رشد مجدد آن می‌شود. درمان با دستگاه مورداستفاده برای این روش، بدون درد و خوشایند است. مواد دارویی مورداستفاده در این روش نیز باعث افزایش رشد مو، تحریک فولیکول‌ها و افزایش جریان خون به ناحیه تحت درمان می‌شوند. همچنین، در اینجا نیز مثل درمان مزوتراپی ناحیه صورت، خودِ تزریقِ با سوزن نیز، درنتیجه درمان تأثیر مثبت دارد.

این روش هم برای زنان و هم برای مردان مناسب بوده و به توقف ریزش مو و رشد مجدد آن کمک می‌کند. بهتر است درمان مزوتراپی در اولین فرصت ممکن آغاز شود؛ همچنین، اگر ناحیه موردنظر کاملاً طاس باشد، این روش جواب نخواهد داد. مزوتراپی به هیچ‌گونه استراحت بعد از درمان نیاز نداشته و حتی می‌توان آن را در طول وقت ناهار هم انجام داد. بیمار برای اطلاع از قیمت مزوتراپی مو باید به پزشک مراجعه نماید.

درمان ریزش مو با لیزر

در این روش از یک دستگاه لیزر کم‌توان مخصوص درمان طاسی‌های دارای الگوی مردانه و زنانه استفاده می‌شود که دارای مجوز سازمان غذا و داروی آمریکا است. مطالعه انجام‌شده روی 128 مرد و 141 زن نشان داد که این دستگاه باعث بهبود کلی وضعیت ریزش مو و افزایش تراکم موهای استفاده‌کنندگان از آن می‌شود. هرچند که طبق گفته محققان برای این روش هیچ‌گونه عوارضی مشاهده نشده است، اما برای بررسی عوارض بلندمدت آن، به مطالعات بیشتری نیاز است.

درمان ریزش مو با پی‌آر‌پی

ریزش یا کم‌پشتی ژنتیکی موها نتیجه آسیب‌دیدگی یا تخریب تدریجی فولیکول موها توسط هورمونی به نام DHT است. در حالت طبیعی، بدن با فرستادن پلاکت‌ها و پلاسما جهت ترمیم صدمه وارده در ناحیه درگیر به این آسیب‌دیدگی‌ها پاسخ می‌دهد؛ اما در مورد ریزش موی ژنتیک، تخریب چنان آرام صورت می‌گیرد که صدمات وارده توسط بدن قابل‌شناسایی نیستند.

در روش پلاسمای غنی از پلاکت (پی‌آرپی برای ریزش مو) (درمان ریزش مو با prp)جهت درمان ریزش شدید موی سر  به فولیکول‌های موی آسیب‌دیده و تخریب‌شده پلاسما و پلاکت‌های غلیظ شده، تزریق می‌شود. برای این کار، نمونه کوچکی از خون بیمار گرفته می‌شود که با فرآوری آن در یک دستگاه دارای مجوز سازمان غذا و داروی آمریکا، پلاکت‌ها و پلاسما از سایر اجزاء خون، مثل سلول‌های قرمز خون، جدا می‌شوند. سپس پلاکت‌ها فعال می‌شوند، که درنتیجه مولکول‌های نیرومندی از آن‌ها آزاد می‌شود که می‌توانند تأثیر بیولوژیکی عمیقی بر پوست و فولیکول‌های مو بگذارند و در درمان ریزش مو با روش PRP موثر باشد.

 چه موقع می‌توان برای رفع ریزش مو از پیوند مو استفاده کرد؟

پیوند مو پزشک گرافتهای مو را از قسمتهای پر پشت سر برمی‌دارد و در قسمتهای کم پشت قرار می‌دهد. این روش، اگر توسط یک متخصص انجام شود، می‌توان انتظار خط موی طبیعی را داشت اما اگر توسط یک فرد تازه کار انجام شود ظاهر شطرنجی آزاردهنده‎ای پیدا خواهد کرد.

• پیوند فولیکولار, واحدهای مو به صورت تکی از یک قسمت به قسمت دیگر منتقل می‌شوند، جایگزین پیوند موی سنتی می‌شود

چرخش اسکالپ: در این جراحی پزشکمو را از قسمتی که رشد موی خوبی دارد برمی‌دارد و به ناحیه ای که رشد مو ضعیف است منتقل می‌کند. این روش برای کودکان موثر است اما بزرگسالان به این نوع درمان پاسخ خوبی نشان نمی‌دهند.

پیشگیری از ریزش مو

با این وجود ,اگر به طور کامل نمی‌توانید از ریزش مو جلوگیری کنید، با انجام یک سری کارها حداقل می‌توانید ریزش مو را کاهش دهید. این اقدامات عبارتند از:

• خوردن یک رژیم غذایی متعادل که حاوی مقدار کافی پروتئین باشد
• هنگام شستن خشک کردن یا شانه زدن موها به آرامی با آنها رفتار کنید و خیلی محکم مالش ندهید. از شامپو و نرم کننده‌ای که مناسب موی شماست استفاده کنید که از برس یا شانه با دندانه‌های باز استفاده کنید.
• سعی کنید موهای خود را محکم نبندید، به طور کلی از مدلهایی که باعث کشیده شدن مو می‌شود اجتناب کنید.
• اگر موهای خود را فر یا صاف می‌کنید بهتر است هر از چند گاهی این کار را انجام دهید و به طور مرتب استفاده نکنید. حتی اگر شما از سشوار استفاده می‌کنید، سعی کنید از درجه حرارت پایین‌تری استفاده کنید.

سوالات متداول

نشانه‌های ریزش مو چیست؟

جلوگیری از ریزش مو اغلب به علت اصلی ریزش مو بستگی دارد.

• اگر به علت مصرف برخی داروهای دچار ریزش مو شده‌اید، باید مصرف این داروها را قطع کنید.
• شایع ترین نوع ریزش مو، آلوپسی آندروژنیک است، ابتدا با کم پشت شدن مو در جلوی سر و پیشروی به پشت و بالای سر رخ می‌دهد. این نوع ریزش مو معمولا پیشروی می‌کند.
• در اکثر مردان فیناسترید به جلوگیری از ریزش مو کمک می‌کند و ماینوکسیدیل باعث کاهش ریزش مو در مردان و زنان می‌شود. باید بدانیم که اثر مثبت این داروها موقتی است و اگر مصرف آنها قطع شود ریزش مو ادامه پیدا می‌کند.

o       بهترین روش جلوگیری از ریزش مو درمان به موقع است. تحقیقات نشان داده است که ماینوکسیدیل برای افرادی که کمتر از پنج سال است دچار ریزش مو شده‌اند، تاثیر بیشتری دارد.

o       پزشک برای تصمیم گیری در مورد تاثیر گذاری این داروها و عوارض جانبی آنها باید افرادی که تحت درمان با ماینوکسیدل یا فیناستراید هستند را به دقت کنترل کند.

آیا بعد از درمان ریزش مو پیگیری نیاز است؟

در طی درمان ریزش مو، باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا پاسخ شما به درمان مشخص شود و عوارض جانبی داروهای مورد استفاده کنترل شود.